CONSULAAT VAN MAROKKO

LocatieAmsterdam
TypologieOverheidsgebouw
Oppervlakte300 m²
Jaar2019
Statusgerealiseerd

Marokko is ontstaan naar aanleiding van de wens van de Marokkaanse overheid om de onderdanen van Marokko en de gasten van het consulaat in het buitenland beter te kunnen faciliteren. Hiertoe heeft de Marokkaanse overheid besloten om een nieuw beleid te hanteren waarin de speerpunten zijn om bezoekers effectief te kunnen faciliteren in een aangename sfeer. Korte wachttijden en optimale faciliteiten voor bezoeker en medewerker staan daarin centraal. Het project dient als pilot voor overige Marokkaanse consulaten.

Het gebouw en het interieur voldeden niet aan de normen van een moderne werkplek en waren niet meer representatief voor de relationele betrekkingen die een consul generaal heeft. Het consulaat diende te worden gemoderniseerd en had behoefte aan een hedendaagse uitstraling die aansluit bij die van het koninkrijk van Marokko.

Het consulaat bevindt zich in een bijzonder gebouw in een karakteristiek deel van Amsterdam. Mede daardoor is er gekozen om te investeren in de plek in plaats van het uitwijken naar een modern kantoorgebouw elders in de stad. Met deze keuze ontstond de opgave voor de renovatie van het consulaat dat is gevestigd in een gemeentelijk monument.

Benadering vanuit het monument.

Het pand aan de Vondelstraat 65-67 te Amsterdam werd in of kort na 1876 in opdracht van J.C. van Laar en H.G. Scholten gebouwd als gespiegelde dubbelvilla naar ontwerp van N. Vos. Tussen beide panden zaten vermoedelijk van meet af aan verschillen in de afwerking en detaillering. Rond 1963 werden de villa’s naar plannen van Mart Stam verbouwd tot kantoor, waarbij de indeling als gevolg van een nieuwe samenvoeging wederom ingrijpend werd gewijzigd. Voorts kreeg de achtergevel zijn huidige tweelaagse aanbouw en werden de mansardedaken van 65 en 67 gekoppeld en aan de achterzijde van grote dakvensters voorzien. Nadien werd de open ruimte onder de achtergevelaanbouw dichtgezet en werd het interieur meermaals gemoderniseerd. Als gevolg van de vele verbouwingen bleven van de oorspronkelijke indeling en afwerking in het interieur alleen de beide trappenhuizen en een aantal stucplafonds en binnendeuren intact.
( bron : Notitie over Vondelstraat 65-67 , Monumenten en Archeologie gemeente Amsterdam )

Doelen voor de verbouwing bestonden uit het moderniseren van de voorgaande verbouwingen en het herstellen van de monumentaal waardevolle onderdelen van de dubbelvilla. Om een goed beeld te krijgen van waardevolle delen van de dubbelvilla is er onderzoek gedaan in overleg met ‘Monumenten en Archeologie’ van de gemeente Amsterdam. De monumentale waarde van het bestaande pand is vervolgens op tekening aangegeven.

Op basis van deze waarde is in de oude structuur van het gebouw een inpassing bedacht met open en flexibele plattegronden. Het concept omschrijft zich als een dubbelhuis dat de publieke ruimte met besloten werkplekken combineert en op transparante wijze de Marokkaanse en Nederlandse identiteit samen laat gaan.

Sublimiteit

Tekst bij beelden
In het ontwerp voor het consulaat bepaalt het thema voor het dubbelhuis dat de historische waarden de ruimte afbakend voor nieuwe ingrepen. Waar een historische waarde ontdekt werd of tevoorschijn kwam werd deze in stand gehouden. Indien die waarde, in het verleden, onherstelbaar was aangetast of was verwijderd is een nieuwe ingreep ingepland. De nieuwe ingrepen zijn het speelveld om een hedendaagse Marokkaanse identiteit te implementeren in het interieur. 

In overleg met de gemeente Amsterdam is overeengekomen om drie ingrepen te doen aan het exterieur. Een dakkapel, een entree en een nieuwe sèrre. Deze ingrepen zijn niet bedoeld om een sterke identiteit uit te dragen. Wel is ervoor gekozen om middels de kleur en schaduwwerking een verwijzing te maken naar onderdelen in het interieur.

De entree is een hedendaagse variant van een klassieke opgang met twee trappen voorzien van een bronskleurig kader gelijk aan dat van een groot deurkozijn van een formele entree. Dit kader draagt de glazen overkapping en sluit met de kleur aan bij het materiaalgebruik dat kenmerkend is voor veel Marokkaanse gebruiksvoorwerpen.
De dakkapel is een variant op het thema van de entree en voorziet het kantoor van de consul van uitzicht over het Vondelpark. 

Het patroon in het glas van de serre is dezelfde als die van de houtsnedes in de balies. Op het warmste moment van de dag voorziet de slagschaduw van de zon het interieur van een Marokkaans patroon dat slechts tijdelijk de ruimte vult. Op die manier krijgt de authentieke monumentale waarde toch een Marokkaans uitstraling zonder een permanent karakter. Iets wat in de avond juist omgekeerd werkt. Middels de indirecte verlichting in de ruimte en in de balies, draag het gebouw z’n identiteit juist uit naar buiten. Licht is dus een belangrijke drager van de identiteit voor het consulaat als dubbelhuis.

Duurzaamheid

De patronen op de glasgevel zijn niet alleen dragers van de identiteiten. Ze zijn tevens onderdeel van de ingrepen om een overdaad aan zonlicht buiten te houden. Dit is niet de enige maatregel die het binnenklimaat milieuvriendelijk moeten beïnvloeden.  Om een onderhoudsvriendelijk en duurzaam consulaat te realiseren is het monument voorzien ingrepen zoals een WTW, warmtepomp, energiezuinige ledverlichting en zonnepanelen. 

Naast deze keuzes is de investering in het funderingsherstel de meest duurzame ingreep en verlengt die ingreep de levenscyclus van het gebouw fundamenteel. De grootste investering is misschien niet direct zichtbaar voor het publiek maar zorgt ervoor dat het dubbelhuis nog jaren op haar plek blijft staan.